00:56.0
Now, ang Water Day din ay isang paalala kung gaano kahalaga na hindi tayo magsayang ng tubig.
01:04.0
Diba? Kasi napakahalagang resource nito.
01:07.0
Now, alam nyo pa ba ang isang bagay na mahalaga?
01:09.0
Siyempre, ang matuto ng patuloy.
01:12.0
Kaya, iyong topic natin today hopefully ay isang opportunity for us to learn together ngayon.
01:20.0
Ngayon, ang pag-uusapan natin, kung ready na kayo, ay ang tambalang salita na aligned sa subject na Filipino.
01:28.0
Kaya kung handa na kayong matuto, pwedeng uminom muna really quickly ng tubig para makabuelo at magsisimula na tayo.
01:36.0
Game? Alright, let's test your knowledge on the go.
01:39.0
So, classmates, meron lamang kayong 20 seconds para sumagot.
01:44.0
And this is your first question. Ano ang tawag?
01:47.0
Sa salitang, binubuo ng dalawang payak na salitang pinagsama para makabuo ng panibagong salita.
01:53.0
Is it A, dalawang salita?
01:55.0
B, tambalang salita?
01:56.0
Or C, pambala ng salita?
01:58.0
Your timer starts now.
02:00.0
And 20 seconds on our clock para isipin maingi.
02:04.0
Ano ba ang pinatutungkulan ng ating definition na ito?
02:07.0
Sa salitang, binubuo ng dalawang payak na salitang pinagsasama upang makabuo ng panibagong salita.
02:16.0
A few more seconds on our clock and your time is up.
02:19.0
Ang tamang sagot natin ay letter B, tambalang salita.
02:24.0
Ang tambalang salita ay dalawang salita na pinagsasama upang makabuo ng panibagong salita.
02:30.0
At ilan sa mga halimbawa nito ay ang kapitbahay.
02:34.0
Kapit, which means to hold.
02:36.0
Pag tayo'y kumapit, which means ikaw ay nakahawak.
02:39.0
At ang bahay, which means house or tirahan.
02:43.0
Kaya pag pinagsama natin sila, kapitbahay.
02:45.0
Ibig sabihin sila ay itong mga bahay na malapit sa ating tirahan o kataming bahay.
02:52.0
Kirigamit rin sa mga nakatira sa mga kataming bahay na ito.
02:56.0
Kaya kung kapitbahay mo si Nena, ibig sabihin malapit ang bahay niya sa iyong tirahan.
03:02.0
Isa pang halimbawa ng tambalang salita ay ang hanap buhay.
03:07.0
Ang hanap means to search or to look for.
03:11.0
At ang buhay naman ay life.
03:13.0
Kaya pag pinagsama natin yan, to look for life or to look for a living or ang kabuhayan.
03:19.0
Ang ibig sabihin ng hanap buhay ay trabaho.
03:23.0
Yan ang ating ginagawa upang tayo makahang ng ating ikabubuhay.
03:29.0
May mga naisip pa ba kayong mga tambalang salita?
03:31.0
Marami niyan around us.
03:33.0
Kung kilala natin sila, pwede niyo i-comment ang inyong naisip sa ating comment section.
03:37.0
Dito na tayo sa question number 2.
03:40.0
Question number 2 natin.
03:41.0
Ito ay uri ng tambalang salita na nananatili ang kahulugan.
03:47.0
Is it A. Tambalang diganap o B. Tambalang ganap?
03:51.0
20 seconds on your clock para pag-isipan na maigi.
03:54.0
Hugutin ang sagot sa ating mga previous lessons.
03:58.0
Or i-try i-figure out ito gamit ang mga salitang binigay.
04:01.0
Ito ay uri ng tambalang salita na nananatili ang kahulugan.
04:07.0
Tambalang diganap ba yan? Letter A or B?
04:12.0
Okay, your time is up.
04:14.0
Our correct answer is letter A. Tambalang diganap.
04:20.0
Kasi meron tayong dalawang uri ng tambalang salita.
04:23.0
Una ay yung tambalang diganap.
04:25.0
At yung pangalawa naman ay yung tambalang ganap.
04:28.0
Kapag nagbabago ang kahulugan ng pinagsamang salita,
04:32.0
ito ay tambalang ganap.
04:34.0
Halimbawa, ang dalagang bukid, diba?
04:38.0
Dalaga ibig sabihin kabataang babae.
04:41.0
Ang bukid naman ay anyong lupa, diba?
04:43.0
Or ito yung ating pinagtataniman.
04:45.0
Kadalasan ng palay, no?
04:47.0
So, dalaga, babae, bukid ay anyong lupa.
04:51.0
Pero pag pinagsama mo sila,
04:53.0
ang kahulugan ng dalagang bukid ay isang klase ng isda, diba?
04:57.0
Yung dalagang bukid masarapin sa sarsyado, diba?
05:02.0
Nagbago na ang kanyang kahulugan.
05:04.0
Yun ay ang ating tambalang ganap.
05:07.0
Na kung hindi naman nagbago ang kahulugan nito,
05:10.0
ito ay isang halimbawa ng tambalang diganap.
05:14.0
Halimbawa, yung ating salitang bahay kubo, diba?
05:17.0
Tambalang salita rin siya.
05:19.0
Binubuo siya ng dalawang salitang payak,
05:21.0
ang bahay o tirahan,
05:23.0
at ang kubo, nakatutumong uri ng bahay,
05:27.0
nagawa sa kawayan at dahon ng nipa o anahaw.
05:29.0
Pag pinagsama natin ang bahay kubo,
05:32.0
pareho pa rin ang ibig sabihin yan,
05:34.0
ito ay bahay pa rin, diba?
05:36.0
Na, yari sa nipa o anahaw.
05:39.0
So, hindi nagbago ang kanyang kahulugan
05:41.0
or ang kanyang meaning.
05:43.0
So, siya ay tambalang diganap.
05:46.0
Kapag nagbago ang pakahulugan,
05:48.0
yan ay tambalang diganap.
05:50.0
At pag nagbago ang kahulugan,
05:55.0
yan ay tambalang ganap.
05:57.0
Pag hindi nagbago ang kanyang kahulugan,
05:59.0
yan ay tambalang diganap.
06:04.0
So, dito na tayo sa question number three natin.
06:06.0
Isipin maigi kung alin sa mga sumusunod na halimbawa
06:09.0
ang tambalang ganap.
06:11.0
Again, ang hinaharap natin ay tambalang ganap.
06:13.0
Is it A, tubig-ulan?
06:19.0
Or D, bahay hubo?
06:21.0
Tumatakbo ng ating 20 seconds sa ating clock.
06:24.0
Alin sa mga ito ang halimbawa ng tambalang ganap?
06:28.0
Nasabi natin kanina,
06:30.0
tambalang ganap kung siya ay nagpapanit
06:32.0
or nagkiiba ng kahulugan.
06:35.0
So, isipin maigi anong kahulugan ng mga yan
06:38.0
at nalalayo ba ito sa kanyang original na ibig sabihin.
06:43.0
Ang tamang sagot ay letter C, pusong mamon.
06:47.0
Bakit ito tambalang ganap?
06:49.0
Kasi ang pusong mamon,
06:51.0
na pinagsamang puso, heart, at mamon
06:55.0
o isang uri ng pagkain,
06:57.0
ay pag pinagsama natin ito,
07:02.0
ay nagkiiba na siya ng kahulugan.
07:04.0
Ang kahulugan na niya ay isang taong maramdamin
07:08.0
So, ang ating tambalang salita
07:13.0
ay isang halimbawa ng tambalang ganap.
07:17.0
Itong mga ibang examples natin,
07:19.0
tubig-ulan, araw-gabi, bahay-kubo,
07:21.0
iyan ay tambalang di ganap
07:23.0
dahil yung kanyang kahulugan ay nalalapit pa rin
07:25.0
dun sa individual na kahulugan
07:28.0
ng bawat site ang pinagsama.
07:30.0
So, question number 4 na natin,
07:31.0
alin sa mga sumusunod naman,
07:33.0
ang halimbawa ng tambalang di ganap.
07:36.0
Is it A, anak pawis?
07:43.0
Your timer starts now.
07:44.0
Alin dito sa mga ito,
07:45.0
ang halimbawa ng tambalang di ganap?
07:49.0
Okay, di ganap ang hinahanap natin ngayon.
07:52.0
Lahat yan ay mga halimbawa ng tambalang salita.
07:57.0
Pero, alin ang nagfit sa uri
08:00.0
ng tambalang salita na di ganap?
08:05.0
Ang ating tamang sagot ay letter B,
08:09.0
Dahil, ang salitang agaw pansin
08:11.0
ay halimbawa ng tambalang di ganap
08:13.0
kasi pinagsama ang dalawang salita.
08:16.0
Agaw, ibig sabihin siya ay
08:19.0
yung sapilitang pagkuha.
08:22.0
At pansin, ang ibig sabihin yung atensyon.
08:25.0
Pag pinagsama natin,
08:26.0
ang ibig sabihin pa rin niya
08:27.0
ay ang isang bagay o tao na agaw pansin
08:30.0
ay umaagaw or kumukuha ng atensyon.
08:35.0
Hindi na layo ang ibig sabihin nito
08:37.0
sa kanyang literal na ibig sabihin.
08:39.0
Kaya ito ay example ng tambalang di ganap.
08:42.0
Hindi kagaya nung ibang mga halimbawa
08:44.0
ang anak pawis, baboy na mo, at kisap mata.
08:48.0
Mga tambalang ganap na yan
08:50.0
kasi nagiging iba na
08:52.0
ang definition niya
08:53.0
o ang kanyang kahulugan
08:55.0
sa pinagsamang dalawang orihinal na payak na salita.
09:00.0
Dun na tayo sa question number five.
09:01.0
Question number five.
09:02.0
Alin sa mga sumusunod
09:03.0
ang halimbawa ng tambalang ganap.
09:05.0
Is it A, bahaghari?
09:12.0
Your timer starts now.
09:14.0
Ayan, ano ang halimbawa ng tambalang ganap?
09:22.0
Yung totally nag-iiba na lalayo
09:26.0
ang kanyang kahulugan
09:28.0
o ibig sabihin, definition.
09:30.0
Alright, a few more seconds on our clock.
09:32.0
And your time is up.
09:34.0
Ang tamang sagot natin ay letter A.
09:38.0
Dahil ang bahag, di ba,
09:40.0
isang uri ng damit.
09:41.0
Ang hari naman ay isang lalaking pinuno.
09:44.0
Ngunit pag pinagsama mo ang bahaghari,
09:46.0
ito na yung ating rainbow na tinatawag.
09:49.0
Ito yung arco na may sari-saring kulay
09:51.0
at likha sa tamang pagtama
09:54.0
ng sikat ng araw sa hamog o ulan.
09:56.0
Kaya nga kadala sa nakikita na nito
09:58.0
matapos ang pagulan.
10:00.0
Nakakita na ba kayo ng bahaghari?
10:02.0
Alam nyo ba ang mga kulay nito?
10:04.0
Di ba meron tayong mnemonic device dito
10:06.0
para madaling natin matandaan
10:11.0
red, orange, yellow, green, blue, indigo, and violet.
10:15.0
Yan ang pagkakasunod-sunod ng mga kulay ng rainbow.
10:18.0
Anong paborito nyong kulay?
10:21.0
Ako personally, ang favorite kong kulay sa bahaghari
10:28.0
Yung violet okay na rin.
10:29.0
Magkalapit naman ng konti yung kulay.
10:31.0
Pero mas gusto ko yung indigo kaysa sa violet.
10:33.0
Tapos na tayo dyan.
10:34.0
Dito na tayo sa question number six.
10:37.0
Ang question number six natin,
10:38.0
anong uri ng tambalang salita ang balikbayan?
10:41.0
Is it A, tambalang ganap?
10:43.0
Or B, tambalang di ganap?
10:45.0
Your timer starts now.
10:46.0
Agyan, anong uri ng tambalang salita
10:51.0
Yan, isipin natin.
10:52.0
Anong ibig sabihin ng balik at bayan?
10:56.0
At nalalayo ba ito?
10:58.0
A few more seconds on our clock.
11:01.0
Alright, your time is up.
11:04.0
Ang talang sagot natin ay
11:06.0
B, tambalang di ganap.
11:08.0
Ano bang kahulugan ng balikbayan?
11:11.0
Ito ay kung merong isang tao
11:13.0
na bumabalik sa ating bayan.
11:16.0
Hindi nalalayo ang ibig sabihin yan.
11:19.0
May kilala ba kayong mga balikbayan?
11:21.0
Kadalasa ito ay kung meron tayong mga kamag-anak
11:23.0
na nagtrabaho o naninirahan na sa ibang lugar
11:26.0
pero bumabalik or umuuwi sila
11:28.0
dito sa ating bayan.
11:30.0
So, salita ang balikbayan?
11:31.0
At tambalang di ganap?
11:33.0
Dahil, hindi naman nagbago
11:35.0
ang kanyang pakahulugan.
11:38.0
Speaking of balikbayan,
11:39.0
alam nyo ba na merong 68 airports
11:41.0
ang Pilipinas to serve our balikbayans?
11:43.0
Pero alam nyo ba kung anong bansa
11:45.0
ang may pinakawalaming airports?
11:47.0
Ayan, ang talang sagot ay
11:49.0
ang United States of America
11:50.0
dahil ayon sa Federal Aviation Administration
11:53.0
mayroong 19,633 airports ang USA.
11:58.0
5,082 dito ay ang mga public airports
12:02.0
at ang 14,551 naman ay private airports.
12:08.0
Napakarami ng kanilang airports
12:10.0
at napakalakit din naman kasi
12:11.0
ng kanilang land area.
12:12.0
Punta na tayo sa question number 7.
12:14.0
Alin sa mga sumusunod?
12:16.0
Ang natambalang salita.
12:17.0
May kasing kahulugan
12:20.0
na dalawang tao na ayaw mahiwalay sa isa't isa.
12:23.0
Is it A. Agaw pansin?
12:27.0
C. Bukang liwayway?
12:28.0
O D. Dalagang bukid?
12:30.0
Your timer starts now.
12:31.0
Ano ang natambalang salita
12:36.0
na nagkakahulugan
12:38.0
na dalawang tao na ayaw mahiwalay
12:42.0
Ayan, madalas akong makarilig nito
12:45.0
nung ako'y bata pa.
12:46.0
May pelikula rin ito.
12:47.0
Lumang pelikula rin ito.
12:51.0
Ang tamang sagot ay letter B.
12:55.0
Ang salitang kambalto ko
12:56.0
ay tambalang ganap
12:59.0
pag pinagsama natin ito,
13:02.0
na sabay pinanganak
13:06.0
At ang toko naman
13:07.0
ay uri naman ng butike.
13:09.0
Pag pinagsama natin siya,
13:11.0
hindi naman ang ibig sabihin niya
13:12.0
ay magkapatid na butike.
13:14.0
ang ibig sabihin niya
13:16.0
na kahit na hindi sila literal na kambal,
13:19.0
eh hindi mapaghiwalay sa isa't isa.
13:23.0
nag-iba na yung ibig sabihin niya.
13:25.0
Na meron ba kayong kilalang mga kaibigan
13:27.0
na pwede natin tawagin kambalto ko?
13:29.0
Yung kapag hindi sumama yung isa,
13:31.0
hindi na rin sasama yung isa?
13:33.0
May mga kilala tayong ganoon.
13:36.0
pwede natin silang batiin
13:37.0
sa comment section natin
13:39.0
Yun ang tinatawag na kambalto ko.
13:43.0
paraan na pag nidescribe sa mga taong
13:47.0
ayon sa mga pag-aaral,
13:50.0
ganitong friendship na ito ay,
13:52.0
hindi lang pang tao
13:53.0
o hindi lang tao ang gumagawa nito.
13:55.0
Magiging mga hayop din,
14:01.0
meron din silang mga friendship na ganyan.
14:02.0
Yung very close na friendship.
14:04.0
Ang pagkakaibigan nga,
14:06.0
ay hindi naman pang tao lang,
14:08.0
hindi para rin sa lahat.
14:09.0
Kung meron kayong mga aso,
14:12.0
nakita sila sa doktor yung isa,
14:13.0
naiwan yung isa sa bahay,
14:14.0
napakalungkot, no?
14:17.0
mahinahanap siya,
14:19.0
sila ay magkaibigan din.
14:20.0
Question number 8 na tayo.
14:21.0
Anong sa mga sumusunod
14:22.0
ang halimbawa ng tambalang salita?
14:32.0
20 seconds on our clock,
14:34.0
ang mga options na yan.
14:35.0
Tumatakbo ng ating oras.
14:37.0
ang hinahanap natin,
14:38.0
alin sa mga halimbawang ito.
14:40.0
Alin sa mga salitang ito,
14:43.0
ng tambalang salita.
14:49.0
And your time is up.
14:51.0
Ang tamang sagot natin ay
14:57.0
yan ay yung mahahati natin
14:59.0
sa dalawang buong payak
15:03.0
Ang balat sibuyas,
15:04.0
you have the first word,
15:07.0
at yung ating salitang sibuyas,
15:11.0
na ginagamit natin pang lisa.
15:13.0
yung balat sibuyas,
15:15.0
nag-iiba nga siya ng kahulugan.
15:17.0
So, ito'y halimbawa
15:18.0
ng tambalang ganap,
15:20.0
dahil ang ibig sabihin na
15:22.0
ay isang taong iyakin,
15:25.0
madaling masaktan,
15:26.0
o madaling maapektuhan
15:30.0
or sa nagagawa ng iba,
15:31.0
ng kanyang kapwa.
15:34.0
May mga kilala ba
15:35.0
kayong balat sibuyas?
15:37.0
Natawagin silang balat sibuyas.
15:39.0
ito ay ating nakagawian na.
15:41.0
Itong salitang ito.
15:43.0
Maaling magandang
15:44.0
makinig na lang tayo
15:45.0
sa kanilang mga pinagdadaanan.
15:47.0
Direksyon na tayo
15:48.0
sa kwestiyon number nine.
15:50.0
Ilan ang tambalang salita
15:52.0
sa ipang-uusap na ito?
15:53.0
Bilangin natin yan
15:55.0
Makikita ang mga bata
15:56.0
sa kanilang silid tulugan
16:08.0
na hinahanap natin,
16:09.0
ilan ang tambalang salita
16:10.0
sa pang-uusap na ito?
16:11.0
Basahin natin yung muli.
16:12.0
Makikita ang mga bata
16:14.0
sa kanilang silid tulugan
16:21.0
ay hatiin ang mga salitang
16:22.0
mahabang nakikita natin
16:32.0
makikita ang mga bata
16:33.0
sa kanilang silid tulugan
16:39.0
tambalang salita.
16:44.0
ng tambalang digyanap
16:45.0
dahil silid tulugan
16:47.0
ko saan natutulog
16:50.0
ang kanyang kahulugan.
16:51.0
Yung pangalawa naman
16:55.0
o yung pagdedevide
16:59.0
ng mga bagay-bagay.
17:03.0
Pero pag pinagsama natin ito
17:04.0
ito ay tambalang ganap
17:05.0
dahil ang hating gabi
17:06.0
hindi ibig sabihin ito
17:07.0
ay nati mo yung gabi
17:09.0
ang ibig sabihin ito
17:19.0
pwede natin gamitin
17:21.0
sa loob ng isang araw.
17:25.0
Kabalik tara naman ito.
17:28.0
kabalik tara naman
17:33.0
dumidilim na yan.
17:35.0
Pag pinagsama natin
17:39.0
kusa nasisimula pa lang
17:45.0
o malalim na ang gabi.
17:51.0
Mukhang kabisado-kabisado
17:54.0
ng tambalang salita
17:55.0
at ang kanyang mga kahulugan
17:56.0
pero dito na tayo
17:57.0
sa question number 10 natin.
17:59.0
kaka-perfect sa atin ngayon.
18:00.0
Ilan ang tambalang salita
18:02.0
talagi silang naliligo
18:04.0
tuwing tanghaling tapat?
18:12.0
20 seconds on our clock.
18:13.0
Ano ang tamang sagot?
18:14.0
Ilan ang tambalang salita
18:15.0
sa pangusap na ito
18:18.0
tuwing tanghaling tapat?
18:22.0
20 seconds on our clock.
18:29.0
Ang tamang sagot ay
18:35.0
sa pangusap na iyan?
18:36.0
Ito ay ang salitang
18:37.0
tanghaling tapat.
18:40.0
ang tambalang salita
18:47.0
ang tanghaling tapat.
18:51.0
kasi ang tanghali
18:53.0
katirikan ng araw
18:57.0
o nasa harapan ito
18:58.0
ang tanghaling tapat
18:59.0
pag nagsama mo na
19:09.0
Iyon ang ibig sabihin niya.
19:11.0
mga classmates for now.
19:13.0
sa inyong partisipasyon
19:14.0
sa inyong pag-comment
19:15.0
sa inyong pagsagot
19:17.0
pag-tag ng inyong mga friends
19:18.0
para makipagsagutan
19:21.0
online silid aralan.
19:24.0
isa ring tambalang salita.
19:26.0
paniguradong marami
19:28.0
nakakuha ng perfect score.
19:30.0
sa inyong mga classmates.
19:31.0
Sana may natutunan
19:35.0
tukos sa tambalang salita.
19:36.0
I hope everyone's
19:40.0
at lagi ninyong tatandaan
19:41.0
learning never stops
19:42.0
kaya let's never stop
19:44.0
online or offline
19:45.0
tuloy pa rin tayo
19:47.0
next week dito lang
19:48.0
sa ating Wednesday
19:50.0
Every week po ito
19:51.0
knowledge on the go.
19:57.0
PLEASE SUBSCRIBE!