00:30.0
to have a convoy and visit, I think this time Scarborough or Seoul,
00:34.1
hindi na Ayungin, Seoul.
00:35.3
But before going there, Guibó, Chidoro actually this week made a big announcement
00:39.7
na meron na tayong new strategic doctrine, itong comprehensive archipelagic defense concept
00:45.5
kung saan buong perimeters ng Pilipinas ang kailangan natin protektaan.
00:50.4
So palakasin natin yung position natin.
00:52.2
And of course, Ronald, Mark, historically ang orientation natin more south-southwest,
00:57.1
dahil sa Mindanao, dahil sa ISIS.
00:59.3
Dahil sa Abu Sayyaf.
01:01.1
But now our orientation is moving north, northeast and northwest
01:04.7
because of Scarborough, because of Taiwan, because of Benham Rice.
01:09.3
So you see more and more people, new reserve is coming in Batanes
01:12.5
and joining our forces in the north.
01:15.0
Mavulis is being developed, Aurora, Cagayan, Isabela, everything.
01:18.9
Big, big things are happening.
01:20.1
And of course, yung Amerikano magbibuild din ng civilian port facilities.
01:23.7
Huge things are happening, Ronald.
01:26.0
Where are these things that you guys also,
01:29.2
you consider during Pinoy's time?
01:31.1
Do you think this is a logical progression of what Pinoy started?
01:34.9
Especially yung AFP modernization na ginagawa niyang revised in 2011?
01:40.0
Well, nung kay Pinoy ay mas independent yung kanyang policy.
01:46.3
Alibawa, very critical siya sa China, lalo na sa pambubuli,
01:50.4
lalo na yung naging aggressive na sa South China Sea,
01:53.6
yung nine-dash line, etc.
01:55.0
Pero medyo hindi rin siya ganun kasama.
01:59.2
Masolve kaagad sa mga Amerikano.
02:02.1
Hindi siya ganun kakwal eh.
02:03.9
Dahil maraming nga siyang criticism sa mga Amerikano in terms of yung tulong sa atin.
02:10.4
Naririnig ko siya, nagreklamo, bakit mga lumang barko yung binibigay sa atin,
02:14.9
nagja-jump pa yung nag-iisang barel.
02:17.7
Parang bakit yung ibang mga bansa?
02:20.6
O nagwala siya once, di ba?
02:22.0
Nagwala siya once na inisyo.
02:23.1
Binubuhusan niya ng tulong.
02:24.3
So, hindi siya, kahit very critical siya sa China,
02:29.2
ay hindi naman sa walang tiwala.
02:31.5
Pero may mga reklamo siya sa mga Amerikano.
02:35.2
Kaya mas independent siya.
02:38.8
Sige, tumulong kayo, pero you have to put your money where your mouth is.
02:44.5
Or you have to put your boats where your mouth is.
02:47.2
Kaya yun yung kanya.
02:50.4
Pero alimawa, itong sa convoy na ito,
02:55.2
It's a first civilian civil society convoy sa West Philippine Sea.
02:59.2
At for a while, for almost a month,
03:01.9
hinarangan niya ng National Security Council.
03:04.5
Maraming first yan eh.
03:05.6
Hindi lang yan yung first civilian civil society convoy.
03:09.6
Yan yung first time na pinayagan mga foreign journalists na sumama.
03:13.3
Yan yung first time na pinayagan silang mag-simultaneous telecast
03:17.0
habang nandun sila sa barko.
03:20.3
Before kasi, pwede ka lang mag-telecast sa port, sa lupa.
03:25.1
So, maraming mga first na nangyari dyan.
03:27.1
At ang mahalaga ay,
03:29.2
yung dating mga suspicion,
03:30.9
alam mo naman yan na,
03:32.3
Richard, very suspicious ang civil society sa military.
03:37.9
Ito medyo, medyo nandun pa rin yung kwan, yung distance.
03:41.9
Pero at least, nakakaisa sila vis-a-vis China.
03:46.1
At ito nga, itong nakakatawa nga, itong Easter convoy
03:49.3
na dapat gagawin sana itong Easter,
03:52.1
pero mukhang i-adjust dahil kulang sa panahon,
03:54.0
ay nauna pa yung Coast Guard na i-announce na susuporto
03:59.2
na makapagtahan nila itong Easter convoy last week.
04:02.2
Paano in-announce ito nung atin ito, koalisyon?
04:05.0
Two days ago lang eh.
04:06.3
Ibig sabihin, no?
04:07.8
Ngayon naman, kumbaga nung last year,
04:10.4
hinarangan nila ito for a month.
04:12.1
Eh ngayon, nauuna pa sila.
04:13.9
So, yung sinasabi nga nung isang commentator na
04:18.1
ito yung laging sinasabi ng gobyerno
04:20.4
na kinakailangan nila ng people's support
04:24.0
dito sa West Philippine Sea.
04:25.8
Pero hindi naman nila NEN College yung people.
04:28.1
Ngayon, parang may gano'n,
04:29.2
may gano'ng klaseng complementation.
04:32.3
Bagamat, hiwalay pa rin sila.
04:34.4
At ayun nga, this April or May,
04:39.2
dahil marami kasi mangyayari ngayong April,
04:41.7
may balikatan pa,
04:42.6
kaya hindi ko alam kung pwede magsabay-sabay yan eh.
04:45.4
April or May, makakaroon na naman ng convoy.
04:48.6
Dito naman, purely mga mangiisda ito.
04:52.1
Dahil wala namang BRP Sierra Madre
04:53.9
sa Bajo de Masinloc.
04:55.1
So, ito ay mas marami mangiisda,
04:58.2
mas marami mga bangkabay,
04:59.2
yung bibigyan nila ng suporta,
05:01.7
food at saka gasoline.
05:03.9
Pero syempre, yung hindi lang yan ayuda.
05:07.5
Ang habol dyan ay i-assert na mga maliliit na mangiisda
05:10.6
at yung kanila mga supporters
05:12.3
yung pag-claim sa West Philippine Sea.
05:17.3
Pero may additional na factor ito.
05:19.5
Marami mga environmentalists yung sasama.
05:22.6
Kumbaga, makakaroon ito ng strong environmental component
05:26.4
kahit napag-usapan yan
05:28.4
dun sa Christmas Convoy.
05:31.8
Dito, makakaroon niya ng mahalagang position
05:37.4
dito sa convoy na ito.
05:39.9
At mukhang pinag-aaralan din ng ating gobyerno,
05:43.4
I'm not sure kailan nila gagawin,
05:45.5
yung pag-file ng panibagong kaso sa UNCLOS
05:48.2
based on environmental destruction
05:51.1
ng ating West Philippine Sea.
05:52.3
So, pwede ito mag-compliment
05:53.8
kahit hindi sila pare-parehong nagpaplano.
05:57.6
Thank you very much.
05:58.4
Ikaw, Mark, how do you understand all of this?
06:01.3
Hindi ba parang ang bilis na pangyayari?
06:04.4
Lumalaki na yung presence natin malapit sa Taiwan,
06:06.8
lumalaki na ng itong mga modernization natin,
06:09.4
at least yung mga plano natin.
06:10.8
Does this sound too ambitious to you
06:12.5
or more like belated correction
06:14.6
or like habol time, catch-up time?
06:16.7
How do you see this?
06:19.6
Oo eh. Parang antagal kasing nawala.
06:22.4
Antagal ng panahon na nawala.
06:23.6
Tanong ko lang, yung bang sa civil na ganyan,
06:26.7
kasama ba dyan yung mga katulad,
06:28.4
nung ginawa nung sila Ivan Watson sa CNN,
06:31.9
is that included with that or iba pa yun?
06:35.0
Well, they have embedded journalists, yeah,
06:37.0
for some of their activities.
06:38.4
Ginagawa nila for quite some time eh.
06:39.9
Pero iba tong convoy eh.
06:41.0
Ito yung mga Filipinas.
06:43.0
Yung kasi media yun eh.
06:44.5
International media.
06:45.4
They've been doing that.
06:46.1
I think dati, Ozone's Press,
06:48.3
sorry, AP, sorry,
06:50.3
and Ozone's France Press or
06:51.4
ABS-CBN, di ba dati parating nila ginagawa yan,
06:53.9
yung embedded sila,
06:54.9
yung binubuking nila yung panahon na digawin, di ba?
06:56.6
Si Zambrano ba yan?
06:58.4
Si Zambrano, di ba?
06:59.3
She used to do a lot of that.
07:01.0
Pero iba to, Ronald,
07:01.8
so again, not to spill the beans or something,
07:05.2
is this the same group of people who'll be involved?
07:08.1
Basically, the coalition is atin ito.
07:11.9
mas marami ng environmental groups yung sasama.
07:14.7
At saka mas marami ng mga fishermen's organizations
07:18.3
yung sasama dito.
07:21.4
Medyo nagulat sila doon sa success ng Christmas Convoy eh.
07:24.9
Pero muna yung minomonitor nila,
07:26.8
more than 600 international,
07:28.4
international media outlets yung naglabas, no?
07:31.9
There's Spiegel, Le Monde, BBC, etc., no?
07:36.2
Tapos yung kanyang traction,
07:41.2
usually kasi yung media cycle sa mga ganyang event,
07:43.8
2-3 days lang eh.
07:47.1
Hanggang late January, nasa new siya.
07:49.8
May billboard eh.
07:51.0
May billboard sa EDSA eh.
07:52.6
At saka hindi lang yun.
07:54.1
Bumawa ng special.
08:01.6
Kumuha sila ng specials after nung event.
08:04.1
One month after nung event.
08:06.2
So, medyo nagulat yung mga...
08:07.8
Hindi pa si Andanar sa CGT and China,
08:11.3
hindi wala specials.
08:12.7
Hindi namin namulit.
08:13.6
Pero nagulat sila doon sa naging traction.
08:19.4
na-meet ko yung mga ruling party sa Germany,
08:26.5
nitong past 2 months,
08:29.3
alam nila yung Christmas convoy.
08:31.5
Baka mas alam pa nila, no?
08:33.2
Kesa doon sa iba natin yung mga politiko, no?
08:36.5
yung Prime Minister na Spain,
08:37.9
kinikwento yan, no?
08:39.2
Yung Chancellor ng Germany,
08:42.7
So, ibig sabihin,
08:44.3
medyo magandang inspiration
08:46.1
para dito sa second convoy.
08:48.4
Na nanonood yung mundo.
08:50.6
They're watching, no?
08:52.0
They're watching.
08:53.5
Parang may vloggers din, diba?
08:58.5
Kami mga ordinaryo.
09:00.1
Dapat sumama kami, diba?
09:03.2
Ano yung time usually?
09:05.2
Ano sya katagal usually?
09:06.9
Ah, ito mas may days.
09:09.2
Dahil mas malapit, eh.
09:11.1
Baka one day ito.
09:12.4
Yung sa Ayungin kasi,
09:14.7
ang original plan doon, eh.
09:17.5
Ito, hindi ganun kalayo.
09:20.5
Itong Bajo de Masinloc.
09:22.5
Matanong ko lang,
09:23.6
who are the people
09:26.5
Or leading itong atin ito?
09:29.2
Chief organizers.
09:32.3
yung partido ni Sen. Toriza,
09:34.7
yung Akbayan, no?
09:36.1
Tapos yung party president,
09:37.7
siya yung talking head,
09:38.6
si Rafaela, si Paeng.
09:42.9
yung isa sa pinakamalaking NGO
09:47.0
led by an 80-year-old
09:50.0
si Father Edicio de la Torre.
09:52.0
So sila yung dalawang
09:53.0
talking head dyan.
09:54.3
Pero marami pang iba.
09:56.3
magsaysay awardee,
09:59.7
two years ago nang magsaysay.
10:00.8
Isa siyang mangingisda
10:03.2
Cagayan sa Mindanao, no?
10:04.9
Tapos kasama rin dyan
10:06.2
yung mga dating mga
10:07.7
hindi mga close na mga grupo
10:09.7
katulad ng Magdalo
10:10.8
ni Sen. Tortrillanes
10:12.1
at yung Reformed Armed Forces
10:14.1
ni Gringo Honasan.
10:15.7
So kasama rin sila dyan.
10:17.9
Medyo broad dyan.
10:18.9
Tapos kasama dyan
10:19.7
yung Catholic Church.
10:21.4
Si Bishop Pabilio.
10:23.5
At for the first time,
10:27.2
Naglabas ng posisyon
10:29.0
tungkol sa West Philippine Sea
10:33.5
nagkakaroon nito ng
10:39.2
dati hindi sumasama dyan.
10:42.5
Yung Catholic Educators Association
10:44.3
of the Philippines.
10:45.0
Ito yung mga Catholic schools.
10:47.7
tinatalakay nila ito
10:49.1
sa mga kwant nila,
10:50.1
sa mga eskwelahan.
10:51.3
Merong mga caravan ngayon.
11:10.7
na sana ay magpatuloy.
11:12.9
Parang nagdidiskovery
11:14.1
ng mga tao ngayon.
11:17.7
humiwalay dun sa mga
11:19.4
political aspects of it.
11:23.1
Hindi naman humiwalay.
11:24.8
yung mga political aspects
11:26.6
hindi kasama rito.
11:32.5
tinutulan nito ng
11:35.7
for almost a month.
11:36.7
Kaya na-reset siya
11:38.5
Yung Christmas Convoy.
11:40.6
na-realize nila na,
11:42.6
medyo makakatulong ito
11:49.5
they stopped monitoring.
11:51.8
600 media outlets
11:53.3
yung namamonitor nila
12:01.8
Ang hindi na lang
12:06.0
Models of Manila.
12:12.2
For sure may cover yun.
12:13.7
Binabash-bash yan.
12:15.2
Binabash-bash yan
12:18.2
Pero nag-uulat ako,
12:21.2
kina Ellen Tortesillas,
12:27.1
two months after the event.
12:32.6
ng mga media outlets dito,
12:34.8
may kanya-kanyang special.
12:37.1
medyo nakakatawa.
12:37.5
Special na special talaga.
12:39.1
Big biggest of big arc.
12:48.0
Ang tawag nila rito,
12:52.0
yung kanyang call.
12:52.9
Freedom to broadcast.
12:55.8
Ito daw yung 2PM.
12:56.1
Ito daw yung 2PM.
12:56.2
Totong people's emit.
12:57.4
Hindi yung isang...
13:07.0
ang kontig pinitip lang
13:08.7
Umikot na naman yan.
13:09.8
Ayos-ayosin niya.
13:11.2
pag nakasakay dyan si Mark,
13:13.8
walang atras niya.
13:20.8
Nung Christmas Convoy,
13:22.3
wala masyadong mga vloggers.
13:24.2
Dapat may vloggers.
13:25.8
pero ang marami last time
13:32.2
mas maganda vloggers
13:33.4
may mga nakita ko ilang mga vloggers
13:36.8
wala bang walang wifi
13:41.6
umabot ba yung smart o globe doon
13:43.7
o baka naman China Telecom
13:49.6
may dala silang Elon Musk
14:01.0
pero kung si Big R ang bibili
14:02.4
na mga worth 800,000 pesos
14:05.1
kayang-kayang ni Big R
14:08.9
hindi na natin sa China
14:10.4
iba pala yung sa dagat
14:12.9
iba pala yung sa land
14:13.8
mas komplikado yung sa dagat
14:16.1
mahal pala yung sa dagat
14:17.5
parang 25,000 yata
14:21.5
gusto ka naman Ariel Spatial
14:24.1
thank you so much guys
14:26.8
super na enjoy ko itong RRM
14:30.6
halos isang libong tao
14:33.3
naka live sa atin until 11pm
14:35.4
ako sabaw na ako 4pm pa ako nagtuturo
14:40.9
hindi niya akita ng panon
14:42.1
si Mark umuwi ka na
14:44.5
parin nandiyan ko pa rin sa kalsada
14:46.4
dito ako na amutang
14:53.9
kayo mga vloggers
14:57.1
dali mo yung mga vloggers
14:58.4
may ibang angle naman
15:00.8
God bless the Philippines
15:02.4
mabuhay kay Sir Ronald
15:05.5
talk to you guys soon
15:06.2
and don't forget Mark
15:07.2
kapag usapan natin with Ronald
15:08.3
and Chris and the rest
15:11.1
somewhere tagay tay
15:12.9
ganun open discussion
15:14.1
parang may ibang vibes
15:15.3
I'm sure our supporters
15:17.3
would love to see that
15:20.9
thank you so much
15:22.4
na mag drive sa atin
15:23.4
okay thank you guys