Mga lugar na may ‘danger’ level heat index, mababawasan na —PAGASA | #TedFailonandDJChaCha
00:45.5
yung mga na-surpass yung extreme record natin ng mga maximum daytime temperature.
00:51.5
So ibig sabihin po, in terms of maximum daytime temperature,
00:54.7
medyo narating na natin yung mga extreme.
00:58.6
Extreme record natin ng daytime temperature.
01:02.0
Dito naman sa tinatawag nating heat index, ay nababawasan na rin po yung mga lugar
01:06.8
na matataas yung heat index or nasa danger level.
01:10.3
At kung titignan natin yung mga ranges, nung nakaraang April kasi may umabot tayo ng extreme danger level
01:17.1
dyan sa Ido-Sambales po, na around 53 degrees.
01:21.1
Pero sa ngayon po, during the past five days, ay 45 to 50 na yung naiitala nating heat index.
01:27.5
And yung mga ibang areas po, although may high danger level pa rin,
01:32.9
ay nababawasan na rin at hindi, not more than 47 or 48 na mga matataas na threshold ng danger level
01:40.4
ang nakikita natin.
01:42.6
Opo, and that is a sign of, kung ito po man ay sinyales, ano po ito?
01:47.8
Medyo babawasan na yung mga lugar na mataas ang heat index,
01:51.9
pero sir said, historically po kasi may mga areas pa rin po talaga,
01:57.5
At may natin, nakakapagsala pa rin tayo ng mga record high at matataas na heat index.
02:02.9
Yun nga lang po, ay mababawasan lang itong mga lugar na magiging apektado ng danger level.
02:09.1
At itong mga daytime temperature, so hopefully, baka hindi na po natin makapagsupas
02:15.2
ng mga maximum daytime temperatures na ganito karami.
02:18.8
So meaning, medyo sa temperature, bumababa na yung efekto nitong tinatawag nating strong
02:24.8
El Nino dahil ito ay kaakibat po ng El Nino.
02:27.5
But in terms of ulan, ay may mga areas na rin po na magkakaroon ng mga ulan
02:33.7
at mababawasan na rin yung mga areas natin na magkakaroon o apektado ng tinatawag na drought.
02:40.2
Yung mga areas na kanin nyo magkakaroon ng mga pagulan,
02:44.3
saan po kaya itong inyo pong sinasabi sa inyong prediction?
02:51.0
Well, mostly pagdating po ng ngayong Mayo hanggang October,
02:54.7
medyo may mga pag-uulan na po dyan sa may northern.
02:57.5
Luzon area, then meron na rin dyan sa Mindanao.
03:00.5
And then pagdating po ng June, itong mga parte ng eastern Luzon as well as Bicol, Visayas,
03:07.0
and portions of Mindanao, medyo magkakaroon na dyan po ng mga pag-uulan.
03:11.8
It's either may mga local thunderstorm activities
03:14.2
or pwede po meron mga tinatawag na malawakan na mga weather systems
03:21.0
sa maaring low pressure or bagyo pagdating po ng mga May, June, or July.
03:27.5
Tuloy-tuloy na po, impossible na ulan.
03:30.9
Sa Metro Manila po, anong yung prediction, ma'am?
03:34.1
Dito po sa Metro Manila, medyo mababa pa rin yung ulan natin na makikita.
03:38.4
Pagdating po ng May and pagdating ng June, medyo magkakaroon na tayo na maraming pag-uulan dito sa Metro Manila.
03:45.2
But ngayon pong Mayo, asahan natin certain mga local thunderstorm activities pa rin po
03:50.1
at maglalaro pa rin sa danger level yung ating heat index.
03:53.6
Kaya lang, hindi na siya ganun kataas na.
03:56.4
Ikukumpara natin.
03:57.1
May 7 ngayon, ma'am, yung binabangkit niyo ng mga pag-ulan na posibleng dumating ngayon pong Mayong ito,
04:06.2
ito ba'y sa kalagitnaan po or end of this month?
04:10.7
Yeah, maaari pong kalagitnaan or end of this month, may mga areas na rin po na magkakaroon ng mga pag-uulan.
04:17.1
And yung probability po natin, although is around 50% pa rin.
04:20.9
So, ibig sabihin, mataas pa rin na uncertainty is certain kung talagang magkakaroon tayo ng maraming ulan.
04:27.1
Ngayong Mayo, dito sa kabuuan ng ating bansa.
04:30.0
But may nagsasabi na yung mga ibang areas dyan nga po sa extreme northern Luzon area at sa may parte ng Mindanao,
04:37.1
lalo na dito sa eastern portion and south of Mindanao, may mga pag-uulan na rin po dyan ngayong Mayo.
04:43.4
Pero yung kalakhan sa kabuuan sa buong bansa ay hindi mababa pa rin po yung probability na madami ang ulan matatanggap nito.
04:53.6
Ito hong sinasakit, magkakaroon ho ba ng mga...
04:57.1
bagyo ngayong buwan ng Mayo?
04:59.6
At kung sakasakali po, paano nyo binabasa yan?
05:03.0
Paano nyo nasasabi yan?
05:05.1
Well, sir Ted, meron po tayong tinatawag na sub-seasonal forecast or two-weeks forecast.
05:10.3
Available din po ito sa DOSP Pag-asa website.
05:13.9
So, may mga possible po na tropical cyclone-like vortices or development na nakikita natin.
05:20.0
So, meron po tayong nakikita na mga TC-like vortices, pero not necessarily po na ito'y posibleng maging bagyo.
05:27.1
But, nakikita po natin, may mga at least moderate likelihood ng pagkasaruan ng bagyo.
05:35.4
So, yun po yung nakikita natin sa ngayon.
05:37.9
That is why meron tayong nakikita na probability around one or two na bagyo ngayong Mayo.
05:43.5
Dahil may mga nakikita po tayo as early as two weeks yung mga tropical cyclone-like formation.
05:50.0
Pero, sa ngayon, ay moderate pa lang yung likelihood na pinakamataas na nakikita natin.
05:57.0
hindi po ninyo na yung mga formation na iyan, dito po sa inyong equipment, dito po sa inyong computer, kumbaga?
06:04.3
Yan po ay ating pinipredict po niyan.
06:07.2
Meron po tayong ginagamit ng mga global models galing sa labas.
06:10.9
And then, yun po yung nilolocalize natin or dinadownscale natin.
06:15.3
At tinitingnan natin using our data.
06:19.1
When you say using our data, meron din po kayong historical perspective dito sa mga nagdaampanahon.
06:26.0
Na ganito po, sa buwan na Mayo, may mga pumapasok ng bagyo. Ganun po ba yun?
06:30.3
Yes po. Tama kayo, Sir Ted.
06:31.9
At including po yung mga potential or yung mga prepared tracks ng ating mga bagyo.
06:36.5
So, usually, ngayong May, may mga bagyo pumapasok sa PAR.
06:40.8
Pero, possible po na mga nagre-recarb po siya.
06:44.5
And then, meron din mga areas na may mga instances po na nagdadaan din, nagla-landfall din siya.
06:53.5
Tumatama sa kalupaan as early as May.
06:56.0
Pero, madalang po yun.
06:57.8
Ma'am, ang habagat season po usually pumapasok sa July.
07:04.2
July po ang pasok ng habagat season?
07:06.4
Ayun po yung mga, opo.
07:07.8
Yun yung mga full-blown habagat, Sir Ted.
07:09.9
Pero, as early as mga June, mga ganyan, ay nagkakaroon na ng mga habagat na mga pag-uulat.
07:18.9
Pero, ngayon po ba anong prediction ninyo?
07:21.7
Ang habagat po ba'y delay?
07:26.0
Full habagat season o mapapaaga?
07:29.0
Well, sa ngayon nakikita natin, Sir Ted, dahil meron po tayong ongoing El Niño pa.
07:34.6
Na-endyan pa po yung lag effect niya, although weakening siya.
07:38.8
At meron po tayong itinaas na La Niña watch, Sir Ted.
07:42.2
So, ibig sabihin may possible po na development ng La Niña.
07:45.9
Ay historically po, ang tinitingnan natin ay usually kapag ganito pong pre-developing La Niña at galing sa El Niño,
07:53.8
medyo kukoonti pa rin ang ulan.
07:56.0
Ulan po sa pagpasok ng habagat natin.
07:58.7
So, yun po yung tinitingnan natin ang mga probability, mga around 50%,
08:02.6
base dun sa historical data na nangyayari sa atin.
08:06.4
Okay. So, Tia, go ahead, please.
08:08.2
Miss Anna, yun pong binabanggit nyo kanina na papasok na bagyo,
08:11.7
saan areas po ito dito sa bansa?
08:14.9
Usually, today, Tia, dito sa Kapagmayo,
08:18.0
nag-re-recurve siya dito sa may usually sa extreme northern Luzon or extreme northeastern Luzon.
08:24.1
Yan po yung mga usually na mga pre-pre-trucks na mga bagyo at this time of the year kung sakaling magkaroon.
08:30.7
And there are instances din na may nagko-cross din naman dito yung tumatama sa kalupaan suwing Mayo,
08:38.3
pero madalang siya na mangyari.
08:41.4
So, mostly re-carving siya, hindi tumatama sa kalupaan.
08:44.8
Ito pong nakikita nyo dyan sa inyong mga equipments na papasok na bagyo,
08:50.0
ilang porsyento po ang kasiguraduhan yan?
08:52.8
Gaya ng nabanggit natin, D.D. Tia, as early as now, may nakikita tayo pagpasok ng week 2 ng Mayo,
09:01.7
may possibility pero napaka low likelihood siya,
09:06.1
pero ang pinakamataas ay moderate likelihood lang siya ng pagkakaroon ng bagyo.
09:11.2
So, maaaring hindi rin siya matuloy.
09:13.5
Pero nakikita natin na mayroong mga ganong PC-like formation.
09:17.2
So, kumbaga, yun yung ating pinipredict na mga potential for tropical cyclone.
09:21.9
At nakikita natin yung mga potential na mga circulation na yun.
09:26.5
So, yung likelihood, mababata.
09:28.7
Oo. So, hindi pa sigurado natatama.
09:30.8
Pero as early as now, kung nakikita nyo napapasok na yan, nakikita na rin ba natin yung lakas nitong bagyo na ito?
09:38.1
Ah, Ms. D.D. Tia, hindi pa po natin nakikita sa ngayon dahil napaka-dynamic po ng ating atmosphere.
09:44.6
Even yung mga sophisticated na mga global models ay hindi pa rin po natin yun makikita sa ngayon.
09:50.6
Oo. So, hindi pala muna dapat magbunye itong mga nag-aabang po sa ulan at sa bagyo.
09:54.8
Dahil yung next week na sinasabi nyo, may possibility nga na hindi po matuloy.
10:00.8
Okay. Ma'am, again, natanong ko kayo dati dito.
10:06.4
Ano ang tawag sa ating naranasang ngayon na sobrang init?
10:11.4
Hindi ito heatwave? Mas malubha ito sa heatwave?
10:16.1
Ha, sir. Opo. Sir, ito lang sinasabi po natin ay extreme heat or heat irradiation.
10:20.6
Extreme. Dahil base po dun sa mga nakikita natin, sa mga datos na meron tayo.
10:26.8
Kung ang susundin po natin na tinatawag na heatwave is yung maximum five consecutive days na five degrees or more
10:35.3
yung pagtaas ng temperatura ng sunod-sunod na araw sa isang lugar, ay hindi pa po yun natin naaabot based po sa historical record.
10:44.5
May mga certain areas pero hindi po up to five degrees yung nararanasan na ito.
10:49.8
Mga between three, mga four degrees na gano'n.
10:53.1
And ito po ay maaaring naapekto lang sa mga ilang lugar, mga isa o dalawang lugar.
10:58.3
So yan po isang parte sa may kagayag.
11:00.8
Pero yung pong tawag natin doon ay extreme heat pa rin.
11:04.4
Opo, opo. Ah, gano'n. Kasi sa ibang mga lugar, pag nagbabasa ako, they classify it as heatwave na, no?
11:11.9
Mas mababa nga yung kanilang heat index kumpara sa atin.
11:15.8
Pero they classify it as heatwave or heatstorm.
11:19.8
So sa atin po, hindi pa, kumbaga, kapag heatwave ang tumama sa atin, mas matindi pa sa atin makakaranasan ngayon.
11:26.2
Gano'n po ba yun?
11:27.3
Dahil, sir Ted, ang pinagbabasihan natin when it comes to heatwave ay yung maximum daytime temperature, hindi po heat index.
11:34.6
Kasi yung heat index ay iba-iba po, yun ay discomfort level ng tao.
11:40.4
So hindi po yun yung magpapameasure either na magkaroon ng heatwave.
11:45.0
Dahil ang definition po natin at tinatawag na heatwave ay base po sa maximum.
11:49.8
So yung maximum temperature, hindi po sa heat index.
11:52.9
I see. Tapos yung maximum temperature na yun, dapat tuloy-tuloy yun o tumataas pa siya ng hanggang 5 degrees sa loob ng...
12:01.0
Or more. Limang araw.
12:02.9
Nang limang araw.
12:04.7
And third time tayo po in tropical countries.
12:07.6
Kaya kumbaga, ay yung na-climatize na tayo dito sa ating lugar.
12:14.5
So talagang mainit na lugar natin.
12:17.3
Okay. So yung mga ganun pong paggamit ng word na iyon, usually po sa mga temperate countries.
12:22.9
Yes. Tama po kayo, sir. Dahil napakataas ng temperature differences nila during night time and day time and seasonal.
12:31.6
Opo. Sige. So ma'am Annalisa, kami po ay muling gagambala sa inyo ha.
12:35.4
Kasi alam nyo naman, sabik tayo ngayon sa mga ganito pong mga balita.
12:39.8
Para lang po natin maunawaan nga ito yung ginagawa niyong mga pag-aaral, predictions o sapin po ng pagdating...
12:47.3
...nang ulan at paghupa po nitong init na ito. Ma'am Annalisa Solis.
12:51.2
Yes po. Good morning po. Asahin nyo lang po kami.
