Malaking Problema To! Pakiramdam Siguro Ng Mga Dumagat Nasapawan Sila Ng Mga Katagalugan
00:57.9
At patataas na kung po pwede, isa tayo na makakuha ng isang pamunuan dito para makatulong sa barangay.
01:08.9
Eh, minasama nila. Kaya ayaw nila. Kaya ayaw nila.
01:14.5
Ngayon sila mga natalo, at ikaka tayo nagtagumpay sa munting pamunuan. Ayaw nila makiisa ngayon.
01:27.9
At ito, anong lugar na ito, Kuya Jerry?
01:42.1
Saka pa ito ng binto.
01:46.8
Tapos natin dito sa may unanay, may bahay dyan, may hapindaw, may tubigan. Ano na yung talamsi? Talamsi dos.
01:56.6
Yung bahay na yun, mataas na yan.
01:57.9
Ah, hapindaw na yun.
02:01.1
Sunog na talaga yun.
02:02.9
Yan ang hapindaw na... Ay, hapindaw na yun. Maraming bahay na yun. Yan, talamsi dos.
02:07.9
May daan din dyan pa tago sa duplas.
02:23.1
Kasama po natin ngayon sa... Sa ating mga ano pala dyan.
02:27.9
Sa ating mga minamahal po ng mga lolo at lola dyan. Sa ating mga nanay, tatay, tito, tita, ate, kuya. Magandang tanghali po sa inyong lahat.
02:39.3
Dito po tayo ngayon sa... Ano to, Kuya Jerry?
02:44.4
Akit na na yung talamsi dos.
02:46.6
Pakilala mo yung ating... Pakita mo yung ating good Samaritan dito po sa ating mga mission.
02:57.9
Isa sa mga... Isa sa mga pamilya po na napantanganahon na natin.
03:04.7
Tapos, kasama natin, sabi ko, ang ating poging-poging tatay Freddy, Kuya Albert, Kuya August.
03:14.1
Ito lang, kate, kapag mapapasabak si Fortuner dito.
03:22.5
Hindi pa tayo na...
03:24.3
Kaya kung isa-bila nakakakit ka niya.
03:27.9
Hindi, matanda na kasi ito eh.
03:31.7
Pagka sa hata ko eh, maedad na... maedad na si Fortuner.
03:36.7
Gano'y pakalayo ni Toko, yun, Jerry?
03:39.7
Hindi ko lang maano kung ilang kilometro yan.
03:43.3
Nga 100 kilometers pa.
03:45.7
Wala naman siguro.
03:50.3
Wala naman siguro.
03:51.2
Pagdating na sunahan dito tayo, dun sa may...
03:53.6
Pagdating na sunahan, sabihin ko lang sa iyo mamaya para makita na natin yung...
03:57.2
Ano, matansya eh, no, kung gano'ng kalayo, kung gano'ng...
03:59.7
Bale, nakapaloob na po tayo, kate, Graham, sa gitna po ng bundok nito.
04:05.5
Kabundoka na yun. Nasa gitna po tayo ng mga kabundoka, no.
04:08.3
Ito, tapok na ito ng talamse. Uno ay talamse dos.
04:13.5
Ang galing lang, Kuya Jerry, no.
04:15.7
Hindi mo iisipin na may mga ganyang bahay dyan.
04:21.0
Tatay, pero ano, seremane na bago, o ano?
04:25.5
Hindi pa, ano, seremane.
04:28.0
Hindi, kasi yung dinaanan natin, hindi mo iisipin na yung mga truck doon makakataan eh, makakadala ng buhangin.
04:42.0
May hanapin lang tayong tao dyan.
04:46.1
Hindi, dito nawawalatin yung fear ko sa taas eh.
04:49.0
O, tingnan mo yung, ano, ni Mayor na yan.
04:51.8
Ah, siya, Mayor Ronaldo Flores.
05:01.3
Taproad na naman yan.
05:05.5
Taproad na naman yan.
05:07.9
Sige, sige, ano mo lang.
05:09.0
Dahil mahal ko po yung mga kababayan ko dito, dito po sa...
05:12.7
Maragay, Talamse, Uno.
05:14.0
Talamse, Uno, tsaka dos.
05:16.4
Eh, gusto ko kayong makamusta.
05:20.0
Pero mas mataas yun.
05:22.2
Pero mataas, e, kino.
05:25.3
Ay, sabi ko, see.
05:27.2
Yung pag di kumatarik doon, hindi kumatarik, yun ang mahirap.
05:33.8
Yan, mas mataas yan, sa taas nung...
05:36.1
Mas hindi kakayangin yung...
05:39.4
Kaya nyo kaya doon, sa taas?
05:41.7
Kaya mo yung tay?
05:43.6
Kung akit tayo sa taas?
05:46.5
Kasi yung kapo-buyogan, nandito sa taas.
05:48.9
Ah, yung kapo-buyogan sa taas?
05:53.6
Eh, sige, mahala na.
06:05.1
Ibig sabihin, yung mga tao dito, may malinis na puso.
06:09.4
Kagaya ni Sir Larry.
06:11.8
Sir Larry, ano po yung ano nyo dito?
06:13.9
Ano po yung katungkulan nyo dito?
06:18.6
Kasama po natin ngayon yung hefe ng sityo.
06:55.4
Ito yung gandang puso pala.
06:57.2
Maganda habon doon. Ito yung bahay po nila.
07:10.2
Kuya Larry, okay lang malaman yung background nung linalapit po nyo.
07:17.2
Yan yung magulang yan, wala namang hanap po ahay.
07:22.2
Kung hindi umahan dyan ng bundok, tapos dito nakatuloy sa amain ko.
07:31.2
Yun namang ina, nandiyan. Gusto ko nilang ipa-doktor, wala naman ng pera.
07:37.2
Gusto naming ilapit sana sa DSWD bukas, tingnan yung bata.
07:42.2
Para kung anong sasabihin nila, ipagagamit yung bata.
07:48.2
So kailangan nyo ng ano, pampachecap.
07:53.2
Kasi wala namang ibang tutulong sa kanila.
07:56.2
Kung hindi tayo, ayaw man nila sa atin, tayo naman gusto natin sa kanila, tulungan.
08:04.2
Paano po niyong nasabing ayaw sa atin sila?
08:08.2
Kasi dito karamihan, kung maaari ayaw nilang namumuno ang mga katagalogang dito.
08:13.2
Hindi naman sila makaganap nang hindi rin isang ayaw sa ating mga tagay.
08:22.2
Ano ang pangalan mo, ate?
08:26.2
Ilang taong ka na?
08:29.2
Ilang taong ka naman?
08:31.2
Dito ka, lapit ka, ate Katrina.
08:54.2
Ano yan? Anak mo? Anak mo? Anong pangalan ng anak mo?
09:00.2
Ah, Katrina din siya?
09:01.2
Iretuang may pangalan.
09:03.2
Anong pangalan po niya?
09:06.2
Ikaw? Kayo po, anong pang...
09:08.2
Katirin, Katrina.
09:12.2
Magkatunog, pero magkaiba.
09:15.2
Ilang taon na si Katrina?
09:19.2
Nanghangit talaga ikoy.
09:22.2
Kasi ang puso niyang ganyan rin ka laking, ganyan kaba. May talay lang din.
09:30.2
Baka ako nanghangit ang do'ng katawan.
09:34.2
San po yung ba... san ang bahay mo?
09:37.2
Dito po ako makatsala.
09:43.2
Eh, kanino? Baby din yan?
09:51.2
Ba't di mo mapacheck up yung anak mo?
09:53.2
Ilang araw nang ganyan?
10:01.2
Hindi mo magawa ng ano na mapacheck up siya ganun?
10:07.2
Dito tayo gawa ng kawalan.
10:09.2
Hindi naman nalang makasawa.
10:11.2
Tin-check-up namin sa emergency.
10:14.2
Ang problema ang kasama namin ni tatay,
10:17.2
hindi ipinakita namin yung tin-check-up lang,
10:21.2
yung ihi at yung dumi.
10:23.2
Hindi pinakita pala yung bumuburang na kusot na ganung haba.
10:30.2
Wala naman daw nakita.
10:32.2
Bakit kung alam diferensya,
10:34.2
hindi magkakata ng lobo ng lobo is yan.
10:37.2
Pumasakit na nga pa siya.
10:40.2
Nabumuburang yan, baka...
10:43.2
Pumasakit na nga pa siya.
10:45.2
Ito po, kanino bahay ito?
10:47.2
Amin o. Sa foundation.
10:52.2
Foundation. Ang galing yan o.
10:54.2
Tapos kaya po dito.
10:56.2
Dito po yung apo niyo.
10:59.2
Ayan o, may bagong baby o.
11:04.2
Ilang ganito po yung ano dito kuya?
11:06.2
Ano dito kuya, Larry?
11:08.2
Ito pong pinagawa ng foundation.
11:10.2
Anong pong foundation ang nagpagawa?
11:16.2
Deleted by Regis Foundation Incorporation.
11:22.2
Pangilang ano po ito? Bahay?
11:25.2
Ito po yung pinaka-Samsung Foundation.
11:28.2
Na pinagkalobo kay Marcine.
11:34.2
May mga tumutulong tayo dito, mga DSWD,
11:37.2
na umahahon dito.
11:39.2
Nagkakontak sila ng mga medical mission para rin sa pangkalahatan.
11:45.2
Kasabihin ko lang nagiging kulang.
11:47.2
Dahil hindi nabibigyan ng atensyon mga katulad ng kalagayan ng mga bata.
11:52.2
Kung nagkukulong man siguro ang pamahalaan,
11:54.2
nagkukulong din ang mga magulang.
11:56.2
Dahil hindi nila nadadala, hindi nila naipepresentan talaga
12:01.2
yung batang may mga sakit.
12:03.2
Kaya hindi ko rin masasabing kulang ang pamahalaan,
12:07.2
kulang din ang mga magulang.
12:09.2
Siguro para bahayas tayo, parehas na may pagkukulang.
12:12.2
Pwede pong makilala si Sir?
12:15.2
Ako po ang Pangulo rito sa Sitio Cambubuyugan.
12:19.2
Ang pangalan po niyo?
12:21.2
Si Sir Abelino Lopez, ang Pangulo po ng barangay...
12:25.2
Sitio Cambubuyugan.
12:27.2
Thank you po sa oras po niyo.
12:31.2
Wala akong problema.
12:32.2
At kami naman rito, sa lahat na nagpupunta rito,
12:35.2
kung kailangan ng tulong namin, willing kaming tumulong.
12:38.2
Ikaw nga, sigurado naman ang lakad ng mga pupunta rito,
12:42.2
hindi naman sa masama, puro sa kabutihan.
12:44.2
Lalo pa't kunaan kong dito sa aming pamahalaan.
12:47.2
Maraming salamat.
12:49.2
Ang naglapit po si Kuya Jerry sa barangay po niyo,
12:53.2
kasi galing po kami doon nung isang araw po sa kanila.
12:56.2
Kaya sabi ko nga, bababa po kami dito,
12:59.2
sasamahan nga po kami, kaya po kami nandito.
13:02.2
Pero sobrang, ano, sobrang na-nervous po ako eh,
13:07.2
para akong mamamatayo sa pagbabaho ng mga...
13:10.2
Medyo, eh, kita niyo, habang panahon namin pinagtiti siya.
13:14.2
At hindi lang po yan.
13:15.2
Marami po po tayo mga kababayan, mga nitibo,
13:17.2
na nakatuloy dito sa kabila nung kabundok na yan.
13:22.2
Nanlulungkot po ako dito sa bata, oh.
13:26.2
Na mal-nourished na sa ano.
13:29.2
Sa mga katutubo po, kasi dito, mga nanina...
13:31.2
mga naninirahan, ito na po yung pinaka-sentro.
13:35.2
Ito na yung pinaka-barangay nila.
13:38.2
Itong kambubuyo nila.
13:40.2
Baga ma-16 sityo sila, ito na yung pinaka-pusud.
13:45.2
Pamunahan po kasi dito sa amin, dalawa.
13:49.2
Isang katagalugan at isang sa kadumagatan.
13:52.2
Marami po kasi dito sa amin, lalo na yung panguno namin ng kadumagatan, ayaw sa aming mga Tagalog.
13:59.2
Pero katekram, sabi nga ni Sir Larry, limang pamilya lang po sila dito, pero lahat ng...
14:07.2
Activity namin, para sa kanila.
14:09.2
Anong nangyari nga po? Loss at check-up?
14:12.2
May naring, Sir, pagbabago.
14:14.2
Anong nga pong...
14:16.2
May naring pagbabago. Biligyan ng kaseta, tapos nakabili ng kauping gamot.
14:20.2
Tinainan ng mga naguna. May naring pagbabago.
14:24.2
Baka nga kako, hindi kasi pinatingnan sa doktor.
14:27.2
Yung pusog na lumilitaw.
14:30.2
At check-up lang, yung dumi at ihi.
14:33.2
Baka hindi check-up na ano yun. Baka sa barangay, ano lang po yun.
14:37.2
Sa Dr. Juan. Sa Sir Miguel District Hospital.
14:46.2
Kasi ang pagtataniwan ako, kasi nagkakasakit dito.
14:49.2
Kung yun ang pinakamalapit namin hospital, ang Sir Miguel District Hospital.
14:53.2
Doon namin natadala.
14:56.2
Dahil yun lang ang pinakamalapit.
14:58.2
Pero ang DRT, may sarili din nyo kami ng hospital.
15:01.2
Ang problema nga lang, kung alimbawa, doon namin dadalahin.
15:05.2
Baka hindi na umabot dahil sa sobrang layo.
15:08.2
Kaya ang nangyayari, dito namin nadadala sa Sir Miguel.
15:12.2
Dapat meron dito malapit eh, no?
15:15.2
Yan ang pinakamalapit.
15:16.2
Kasi kung mara eh, ano naman, paano mo pa mahabol yung buhay nung sobrang layo?
15:23.2
Dito no, marami naman nangyayari.
15:26.2
Meron kaming sariling ambulansang na rescue dito na ginagamit namin
15:29.2
pang tabid buhay sa mga nangangailangan.
15:32.2
Kadalasa dito, kung alimbawa, medyo akit na ang kanilang karamdaman.
15:36.2
Marami rin dumarating sa emergency na dead on arrival.
15:39.2
Yan nga yung naisip ko.
15:47.2
Kaya dito kami, pilit kaming umahanap ng paraan para sa tuwi-tui na magkaroon ng medical mission dito.
15:55.2
Para nung noon, baib siya naman yung mga pangangailangan nung aming mga nasasakupan.
15:59.2
Nakatulad yung mga gamot, check-up, na libre.
16:03.2
Yun talagang pilit namin hinahanap.
16:05.2
Para yun ang mailapit namin.
16:07.2
Dapat siya yung madagdagan dito, mga medical mission.
16:11.2
Para sa kanila yun.
16:14.2
Para mabulat sila na mayroong mga tao na gustong tumulong na para sa kanila.
16:23.2
Yan nga yung ano dito.
16:25.2
At katulad nyo nito siguro.
16:27.2
Ngayong buwan na ito, meron kaming hinihintay na magkakanta ng mga medical mission dito.
16:35.2
Eh, pinakaabangan namin para nung noon.
16:38.2
Ang pangkalahatan dito, naninilala sa kambubuyugan.
16:41.2
Magkaroon ng libre gamot, mga pagka-check-up.
16:44.2
At mapayo naman ang doktor kung ano yung mga dapat na nilang gawin.
16:48.2
Ayun ang hinihintay namin.
16:49.2
Kaya kanung nga naghahanap din kami ng makakatulong sa amin.
16:53.2
Ang gusto namin iparilidad ang medical mission.
16:56.2
Kasi katulad nga ng mga bata na yan, hindi kayang ipagawa mo itong mga magulang.
17:01.2
Kasi dito, wala namang mayaman.
17:04.2
At halos lahat ay naghihirap.
17:07.2
Yan ang gusto namin mauna.
17:09.2
Sa tingin nyo Kuya Larry, sabi nyo nga kanina, parang di kayo good nung magkabilang panig.
17:14.2
Meron nung sangayon sa aming pamunuan.
17:19.2
Meron hindi sumasangayon sa aming mga pamunuan.
17:22.2
Ang tingin nyo bakit ganun po yung pananaw nila, prinsipyo nila?
17:27.2
O paano po niyo yanan nyo?
17:29.2
Paano nga ba yan, Pangulo?
17:31.2
Hindi, kasi hindi niyo yan.
17:34.2
Nung time na kami, ang pamunuan dito sa amin, eh ang namumuno dito ay ang mga katutubo.
17:43.2
Nung magkaroon kami ng batuhan dito, sumamguni tayo sa mga nakakaarap at matataas.
17:52.2
Na kung po pwede, isa tayo na makakuha ng isang pamunuan dito para makatulong sa barangay.
18:01.2
Eh, minasama nila.
18:07.2
Ngayon sila mga natalo, eh kaya nga tayo eh nagtagumpay sa munting pamunuan.
18:15.2
Eh, ayaw nila makiisa ngayon.
18:18.2
Ayaw nila makiisa.
18:21.2
Kaya ang nangyayari, kahit, ah ito siguro sir napapansin nyo.
18:26.2
Ah, ngayon magdaan kayo.
18:27.2
Diyan mula doon sa may welcome kang bubuyugan nakita nyo malinis ang karsada.
18:32.2
Nakita nyo naman siguro, mapapansin nyo yun.
18:35.2
Pinapal, yun yung minimintin natin ng kalinisan yan.
18:39.2
Eh, ayaw nila makisamang maglinis.
18:45.2
Matagal ko lang silang inihikaya at nung matapos ng eleksyon na nanalo kami ng Panguluhan dito.
18:49.2
Matagal ko na silang inihikaya at napagtulong tulungan namin ang sityo para umulad.
18:54.2
Magsama sama kami.
18:55.2
Nung nagdaang eleksyon, kalimutan.
18:58.2
Ang eleksyon ay isang araw lang.
18:59.2
Ang hinaharap ko sa kanila kung ano ang gawain dito tungkol sa umulanan ng sityo o ng barangay.
19:05.2
Magtulong tulong para nun eh wala nang problema.
19:10.2
Kaya ang ginagawa namin kahit ayaw nila, kuha mo kami ang mga nalang Panguluhan.
19:13.2
Kami ang gumagana.
19:14.2
Ginagawa namin kahit hindi sila sumama.
19:17.2
Kahit hindi sila sumama kami ang gumagana.
19:20.2
Kasi sa bayan natin, kung bababa kayo doon, may mga dumagat talaga na paikot-ikot doon dadala yung mga bata.
19:30.2
Hindi ho sila mga katutubong dumagat.
19:34.2
Sila ho yung mga mangyan.
19:40.2
Yun yung mga nanggaling ng Mindanao na nakatala sa tubig. Anong mga pangalan to?
19:49.2
Badyaw yung mga badyaw.
19:52.2
Kala ko baka dito galing.
19:54.2
Hindi yung mga badyaw yun.
19:55.2
So sila hindi ho sila lumilibot?
19:57.2
Ang katutubo ho, wala ho kayo makikita ang katutubo nila sa mga katumagatan na namamalimos sa mga lasangan.
20:04.2
Kung hindi ang kanilang pinupuntahan, eh kung alin yung mga kabundukan, mga gubat-gubat, doon sila mahilig.
20:12.2
Kung saan nyo may mga ilog, sapa, nandoon sila.
20:15.2
Kasi andoon yung kanilang ikinabubuhay.
20:18.2
So, kuya Larry, thank you ah.
20:22.2
Thank you po sa paglapit to dito sa ano.
20:25.2
Ihingi po ako ng mga ilang ano, makausap ko lang muna sila na.
20:29.2
Ito yung ano nung ano.
20:32.2
Donated by Rages Foundation.
20:35.2
Ito yung regalo nila kategram sa pamilya.
20:38.2
Nag-iisa lang po sila, no?
20:45.2
Pero napaka-bless eh, no?
20:48.2
Ito yung napabahayan ng ano, Rages Foundation.
21:02.2
Natatakot ka ba sakin?
21:04.2
O, ba't ka natatakot?
21:07.2
Natatakot sa Tagalog.
21:09.2
Natatakot siya, Doktor.
21:11.2
Ah, hindi ako, Doktor.
21:16.2
Bakit gano'n sunod-sunod po anak niya?
21:21.2
Ba't stress na rin po kayo sa anak niyo?
21:25.2
Siya po ba't di niya alam ang edad niya?
21:28.2
Ay, hindi na mga tandaan na.
21:31.2
Pag po kasi, Sir, malamig dito.
21:35.2
Hindi ba ang mga dumagat ang gumawa ng bata?
21:38.2
Hindi lang dumagat.
21:40.2
Hindi lang dumagat.
21:44.2
Dito po kasi, Sir, pagka lumabig, masakong pa sa patio.
21:48.2
Hindi ba pala libangan dito?
21:50.2
Ayaw kong tumira dito?
21:59.2
Ay, may mga Tagalog na yan.
22:07.2
May dala kaming, ano, grocery.
22:17.2
May bigas mo ba kayo ngayon?
22:22.2
Anong pangalan mo?
22:24.2
Ang kausapin mo ako.
22:26.2
Hindi naman kita kakagatin.
22:32.2
Tatatakot sa ibang tao.
22:42.2
Ah, bigyan kitang, ano, bigyan kitang pera.
23:03.2
Pangano mo ito, ate?
23:05.2
Pang dagdag mo sa, ah, ano niyo?
23:10.2
Itistalaga n outlook.
23:15.2
Sige, it Divyo siya.
23:17.2
Ano ang itong IÆ¡?
23:19.2
Basta ako tatalang.
23:21.2
Kailangan mong ano ang-aano mo.
23:31.2
ang anak mo, ate?
23:35.2
Pwede mo balaman ang pangalan mo?
23:39.2
Sherwin, ilang taong ka na?
23:43.0
Huwag kayong mahiya.
23:44.3
Ilang taong ka na?
23:48.6
Ikaw, ang pangalan?
23:51.0
Princess? Ilang taong ka na?
23:56.5
Sarah? Ilang taong ka na?
24:00.5
Pwedeng maupo ka dito, sunod-sunod.
24:03.6
Okay, nag-aaral ka ba?
24:08.0
Pinagbubutihan mo?
24:09.9
Okay. Ikaw, nag-aaral?
24:13.0
Di ka nag-aaral? Bakit?
24:20.3
Oo. Pero ayaw mo ba mag-aaral?
24:26.1
Anong sasabay ko kay papa mo?
24:28.8
Anong tawag mo kay isa tatay?
24:34.0
Ayaw ng papa mo? Ayaw ng tatay nanay mong pag-aaralin ka?
24:39.2
O, ba't di? Di ka mag-aaral?
24:46.9
Wala pa yung birth certificate.
24:50.9
Bakit naman nila hinaharap po?
24:52.9
O, pinagbubutihan?
24:55.9
O, galingan nyo. Next time, pagbalik ko dito, pagbutihan nyo, ha?
25:00.5
Pag nalaman kong with honor kayo, gagawin ko kayong scholar. Okay?
25:06.6
Paano po? Punta na po kami doon.
25:09.2
Okay. Ingatan mo yung anak mo, ha?
25:13.2
Okay. High-five tayo.
25:15.2
High-five. High-five. High-five.
25:19.2
O, ito. Sino naman ito?
25:21.2
Ano nyo siya? Kapatid?
25:25.2
Kuya. O, paano? Alas na kami.
25:29.2
O, huwag na nga makulit kasi ang tigas ng ulo ko. Natatakot nga eh.
25:33.2
Okay. Saan nga kayo papunta na?
25:36.2
Natitingnan po namin, sir, sa medico muna.
25:39.2
Ito ang bata. At kung hindi mabalang pagbabago, dadala namin hanggang sa makalawa sa pate-check-up namin.
25:50.2
Ah. Dapat check-up na po.
25:55.2
Eh, baka po bukas.
25:57.2
Bukas yung medico ang pagdadala namin, nakagagaling din po sa lumulobot yan.
26:03.2
Ititingnan din namin kung baka sakaling matapatan.
26:08.2
At kung hindi, eh, idediretso rin namin sa padameta.
26:16.2
Kuya Cherry, akala ko kasi namin sa hospital na kayo pupunta.