CCG NG CHINA IDI-DETAIN DAW ANG MGA "ILLEGAL" NA TATAWID SA IGINIGIIT NILANG BORDER SA WPS
00:58.9
Anya, maituturing itong harassment dahil nasa mismong Exclusive Economic Zone ng Pilipinas
01:04.7
ang mga Pilipinong mangisda at tayo ang may karapatan sa West Philippine Sea
01:09.3
batay sa International Law at United Nations Convention on the Law of the Sea o UNCLOS.
01:15.1
Dagdag pa nito, naninindak lang ang China upang huwag magpatuloy ang civilian-led mission sa Bajo de Masinlop.
01:21.5
Ayon naman kay magkabayan Black Lawmaker, House Deputy Minority Leader at ACT Teacher's Partylist Representative Franz Castro,
01:28.9
Pilipinas ang may karapatang dumagip sa trespassers at China ang trespassing sa ating territorial waters at Exclusive Economic Zone.
01:38.6
Samantala, ilang kongresista naman ang nagpahayag ng paghanga sa mga sibilyan na naglayag sa Bajo de Masinlop o Panatag Shoal sa gitna ng pagigipit ng China.
01:48.7
Silano del Sur First District Representative Sia Alonto Adyong, House Assistant Minority Leader,
01:54.4
ipinahayag na hindi kailangang maging public official para ipagtanggol ang ating karapatan sa West Philippine Sea.
02:24.4
At si Representative Benny Abante naman ng Manila 6th District, binatikos ang China sa mga hakbang nito sa ating Exclusive Economic Zone, OEEZ.
02:35.6
We are just being a pawn in the motive of China to control the international trade.
02:48.1
Sapagkat more than 60% of all trade and fuel,
02:54.0
dumadaan doon sa international coastline natin.
02:58.7
And they want to control that.
03:00.7
Maging ang kongresista, pinag-iisipan na rin ayayin ang mga kapwa mga mababatas na maglayag sa West Philippine Sea.
03:08.5
Lumagda ngayong araw sa kasunduan ng Pilipinas para sa pagbili ng limang 97-meter patrol ship sa bansang Japan.
03:16.0
Bahay dito ng pagpapalakas ng kapasidad ng bansa sa pagbabantay sa teritoryo,
03:21.9
lalo na at tumataas ang tensyon.
03:24.0
Sa West Philippine Sea, dahil sa pangaangkin ng China, tinatayag na sa 23.85 billion pesos ang halaga ng Official Development Loan Agreement na ito sa Japan.
03:37.1
Pinangunahan ang paglagda sa kasunduan ni na DFA's Secretary Enrique Manalo at Japanese Ambassador Endo Kazuya.
03:46.1
Ikukulong na rao ng China ang mga dayo ang papasok sa kanilang munong teritoryo sa South China Sea.
03:51.5
Pero ang Philippine Coast Guard hindi na magpapatayag.
03:54.0
Mungkang ayaw nang maulit ng China ang anumang civilian convoy sa West Philippine Sea dahil sa bagong patakara na ipatutupad nila simula sa Hunyo.
04:05.1
Base sa nilabas na artikulo ng Hong Kong-based newspaper na South China Morning Post,
04:10.4
aarestuhin na rao ng China Coast Guard ang sinumang dayuhan na manghihimasok sa kanilang teritoryo sa South China Sea kahit walang paglilitis.
04:19.1
Pwede rao nilang ikulong ang mga trespasser ng hanggang 60 araw.
04:24.0
Nung regulasyon na yan, kinumpirma na rin ang Chinese Embassy dito sa Maynila.
04:28.3
Pero Chinese version pa lang ng dokumento na kuha ng News 5 dahil wala pang English version na nilalabas ang embahada.
04:35.5
Matagal nang pinawalang visa ng 2016 arbitral ruling ang 9-line claim ng China
04:40.8
na halos sakupin ang buong South China Sea pati ang Exclusive Economic Zone ng Pilipinas kung nasaan ang Scarborough Shore.
04:49.0
Kaya ayon sa Philippine Coast Guard, malinaw na iligal ang bagong patakara.
04:54.0
The mere fact that they claim full sovereignty over our own Exclusive Economic Zone
05:01.6
at ang ginajustify lang naman nila is yung imaginary 9-line nila.
05:06.6
Tingin ang PCG na nanakot lang ang China.
05:10.1
Malabo raw kasing manghuli ng mga dayuhan ang China Coast Guard dahil siguradong papalag ang international community,
05:16.8
partikular ang mga claimant sa South China Sea.
05:19.9
Definitely, it's not just the Philippines that will be affected on this kind of,
05:24.0
domestic law na ginawa nila.
05:25.9
What about the Vietnamese, the Malaysian, the Indonesian, no?
05:30.5
Dagdag pa ng Coast Guard, mukhang Pilipinas ang punter yan ang bagong domestic law ng China
05:35.7
para taputin ang mga sibilyan at pigilan silang sumali sa mga sibilyan convoy sa West Philippine Sea
05:42.4
at para hindi na ito maulit pa.
05:45.0
Sumatutan, umabot sa 10 Coast Guard vessel ang pinadala ng China sa Scarborough
05:49.9
para lang harangin ang convoy kahapon.
05:52.7
Overkill daw ito.
05:54.0
Sabi ng PCG, lalo't puro manginisda lang naman ang sumama.
05:58.4
Ibig sabihin, they were really paranoid, no?
06:02.0
And convinced dun sa sarili nilang kasinunghalingan na itong Filipino fishing boats na pinadala natin dito
06:09.9
ay sanctioned ng national government and we're going to stir up more trouble in Bajo de Masinlo.
06:18.0
Sa kabila nito, itinuturing pa rin matagumpay ng PCG ang biyahe ng grupo
06:23.0
dahil na ipamahagi sa mga manginisda sa panatag ang bitbit nilang ayuda.
06:30.0
My personal take on this is we need to understand na ang China na naman,
06:36.9
nag-issue na naman sila ng ganitong law nila actually to intimidate ang civil society natin
06:44.1
and it's not just the Philippines who is the target of this kind of advisory ng China.
06:48.6
They're also afraid that countries like Vietnam, Malaysia,
06:53.0
will have a civil society initiative like what we did with Rafaela, no?
06:59.0
It's a very big problem for them kung hindi nila makukontrol ang civil society in different countries
07:05.5
that will go against and challenge their 9-9 claim.
07:09.1
So, for my personal take on this, I don't think that they're really serious in implementing this, no?
07:15.4
This is just another psyops na ginagawa nila para ma-discourage ang ating civil society,
07:23.0
for the Philippines and other countries, kasi gaya na sabi ko, it will be a very big problem for them.
07:28.9
They'll want to preempt the guidance of the National Task Force West Philippine Sea
07:33.0
and of course our commander in chief.
07:36.3
But whatever will be the instruction of Eduardo Año as the chairman of NTFWPS,
07:42.3
definitely the commandant of the Coast Guard, Admiral Gavan, will take the lead of General Año.
07:49.8
Para sa akin, this is just a way for us to...
07:53.0
to discourage ang ating civil society in having another civilian convoy.
07:59.7
Definitely nasasaktan nga sila dito.
08:02.9
And then we also need to go back, no?
08:05.5
Yung 2020 na China Coast Guard law na sinasabi nila,
08:09.9
gagamit na sila ng use of force in responding to those people that were also trespassed.
08:18.1
Pero wala din naman silang ginawa.
08:20.3
Almost 4 years na yung Coast Guard law na yan, diba?
08:23.0
They're only relying on military-grade laser, water cannon.
08:28.3
So para sa akin, this kind of statement na inilabas nila on the day na nag-declare si Ms. Rafaela
08:35.6
na mission accomplished tayo sa atin ito, convoy, is just for them to counter this kind of narrative
08:42.5
para takutin ang civil society, not just here in the Philippines but in the entire Southeast Asia.
08:49.1
It's actually more difficult for them to enforce.
08:55.1
Kasi you have to deal with the Vietnamese fishermen, you have to deal with the Taiwanese, the Indonesian, the Malaysians.
09:02.6
Kasi ang buong nine-dash line claim nila, sinasabi nila that's theirs.
09:07.0
So they have to deal with all of these countries.
09:10.0
And it will create more problems than advancing their own interests.
09:19.1
Tama ka, bunyog, kapag buklot ay may pag-asa.
09:26.0
Tusong bisayas may tanaw, isang pananaw.
09:31.1
Sa bagong Pilipinas, ang bunyog isisigaw.
09:37.6
Bunyog, bunyog, bunyog.
09:49.1
Thank you for watching!